Hoạt động ngầm gây ra 'hố tử thần' ở Hà Nội

Hiện tượng mặt đất đột ngột toác rộng khiến một số ngôi nhà bị sập ở xã An Tiến (huyện Mỹ Đức) được ông Nguyễn Văn Bình, khoa Địa chất (Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội) lý giải, nền địa chất ở khu vực xảy ra sụt lún có các tầng trầm tích bở rời dễ bị rửa trôi, sự vận động của nước dưới đất đã kéo theo các vật liệu mịn di chuyển vào các khe nứt, hang karst ngầm trong tầng đá vôi, tạo ra các khoảng rỗng.

Ban đầu kích thước khoảng rỗng còn nhỏ thì chưa gây sụt lún. Qua thời gian, khoảng rỗng trong nền đất mở rộng dần và hiện tượng sụt xảy ra. 

Mặt đất đột ngột nứt toác nuốt trọn nhiều cây cối. Ảnh: Gia Chính.

Một chuyên gia của Viện địa chất cho biết thêm, sự xuất hiện của "hố tử thần" phụ thuộc chủ yếu vào cường độ hoạt động của quá trình karst và cấu tạo địa chất khu vực. Nếu bề mặt được phủ bởi tầng sét, sét bột dẻo có chiều dày lớn thì cần có một lực lớn mới có thể làm cho mặt đất sụp xuống. Ngược lại, nếu bề mặt cấu tạo bởi lớp cát, bột cát bở rời với chiều dày mỏng thì chỉ cần lực nhỏ là đã gây ra các hố sụt lún.

Cho rằng hoạt động hang ngầm là hiện tượng tự nhiên nên khó dự báo khi nào nó xảy ra, các chuyên gia khuyên ở nơi đông dân cư hay công trình lớn xây dựng trên nền đá vôi cần có nghiên cứu, đo đạc để cảnh báo.

Ngoài nguyên nhân khách quan trên, nhà khoa học cảnh báo đến hoạt động khoan giếng ở một số hộ dân. Quá trình khoan giếng tại những nơi có tầng đất yếu, tầng cát mịn bở rời, dễ bị rửa trôi dễ tạo ra các khoảng rỗng trong đất. 

Ngày 2/4, sau tiếng động lớn, mặt đất ở xã An Tiến (Mỹ Đức, Hà Nội) đột ngột toác rộng, tạo hố sâu 10 m, đường kính hơn 10 m, khiến một ngôi nhà bị sập, đường làng bị cắt đứt, cây cối sụt xuống hồ. 

Mỹ Đức và Quốc Oai là hai huyện ngoại thành Hà Nội có tần suất xuất hiện các hồ lún sụt ngày càng nhiều. Tại huyện Mỹ Đức vào năm 2006 xuất hiện hố sụt với bán kính rộng 50 m, sâu gần một mét ở làng Phú Liễn, xã Hợp Tiến làm đổ nhà cửa. Năm 2010 và 2011 ở xóm 16, thôn Áng Hạ, xã Lê Thanh và đội 6, thôn Thượng, xã Xuy Xá, việc khoan giếng đã gây lún nứt, phá hủy các công trình hạ tầng xung quanh.

Phạm Hương